کد مطلب:173150 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:127

نخستین راویان کربلا
نخستین كسانی كه وقایع عاشورا را بیان می كردند و دل سنگ را می گداختند، امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب علیهاالسلام بودند.

روایاتی كه از حضرت سجاد علیه السلام در این باره نقل شده است از همه منابع، اعتبار بیشتری داشته و موثق تر است. در برخی از منابع آمده كه چون زینب كبری (سلام الله علیها) بر بالین پیكر پاره پاره امام حسین علیه السلام رسید سخنی بر زبان جاری نمود كه با شنیدن آن دوست و دشمن به گریه و زاری پرداخت و در حقیقت نوعی ماتم سرایی در همان تاریخ و در صحرای كربلا صورت گرفت.

اهل بیت امام حسین علیه السلام از شام به مدینه آمدند و در حوالی این شهر مدتی كوتاه توقف نمودند، اهالی شهر پیامبر با شور و هیجان به استقبال آنان رفتند. در میان مستقبلین «بشیر بن جذلم» حاضر بود.

پس از این كه امام سجاد علیه السلام او را دیدند، فرمودند: ای بشیر پدرت شاعر بود، آیا تو هم از این ذوق


بهره ای داری؟

پاسخ داد: آری.

حضرت دستور دادند این شاعر جلوتر از آنان به مدینه برود و ورود اهل بیت بازمانده از نهضت كربلا را به زبان شعر اعلام كند. او هم ابیاتی ساخت كه سوزناك و جانگداز بود و با صدای بلند و به حالت گریه برای مردم مدینه خواند. [1] .


[1] ابياتي نيز به ام كلثوم (سلام الله عليها) منسوب است كه در راه مراجعت به مدينه گفته بود و چند بيت شعر به دختر عقيل بن ابيطالب در كتب مقاتل نسبت داده اند كه سه بيت آن را «ابوريحان بيروني» در كتاب مشهور «آثار الباقيه» ضبط كرده است.

بنابراين نخستين شعر مرثيه و اولين سوگواري براي حماسه سازان كربلا مربوط به همان سال 61 هجري است.

از آن پس شعرايي چون كميت اسدي (متوفي 126 ه.ق) و سيد اسماعيل حميري (متوفي 179) براي امام صادق عليه السلام با اشعارشان مرثيه خواني كردند، در حالي كه اهل حرم نيز پشت پرده نشسته گوش مي دادند و مي گريستند.

دعبل خزاعي (متوفي 246 ه.ق) نيز در مرثيه گويي اهل بيت معروف است و در واقع به قول علي موسوي گرمارودي: «شعرا اين گلبانگ را رساتر خروشيده اند و از ايشان هر كس جان مايه ي فرياد خويش را از تولاي حسين عليه السلام و حماسه سوگ سرخ او بيشتر سيراب ساخته سر سبزتر برآمده است...»

سيد رضي دوازده قصيده در مرثيه حضرت سيد الشهداء دارد كه اين ابيات از قصيده داليه اي است كه آن را در محرم سال 391 سروده و مهدوي دامغاني به فارسي برگردانيده است.